فروکروم چیست؟
فروکروم باعلامت شیمیایی FeCr از فروآلیاژهای کاربردی در صنعت فولاد سازی است . پیشوند فرو، نشانگر میزان آهن موجود در این آلیاژ می باشد.
تفاوت اصلی فرو کروم با عنصر کروم مقدار آهن موجوددر فروکروم است. فروکروم دارای ۵۰ الی ۷۰ درصد کروم می باشد. فروکروم‌ها را به وسیله کوره‌های قوس الکتریکی تولید و به بازار عرضه می نمایند. در نتیجه برای ساخت فروکروم نیاز به استفاده از انرژی قابل خواهد بود.
این فروآلیاژ ارزشمند و کاربردی در هند، قزاقستان، روسیه، آفریقای جنوبی و چین تولید میشود.
در تولید فروکروم از سنگ‌های معدنی با درصد بسیار کمی کربن استفاده می‌کنند (کربن کمتر از ۱.۲ درصد)، این فروآلیاژ برای تولید و ساخت فولادهای ضد زنگ بسیار کاربرد دارد.
کروم شارژی (Charge Chrome) ،چیست ؟
فروکرمی که دارای استاندارد ممکن ونیز میزان کربن کم می باشد ،این فروکروم آفریقای جنوبی است
چگونگی تولید فروکروم
یکی از روشها ی تولید فرو کروم ، احیای کربوترمیک اکسیدهایی شامل منیزیم، کروم و آهن در دمای بسیار بالا می باشد، لذا با احیا کردن سنگ معدنی حاوی کروم و با بهره گرفتن از کک و زغال سنگ در حرارت بالا، آلیاژ FeCr تولید میشود.
این روش توسط کوره قوس الکتریکی انجام میشود. بعد از اتمام فرایند احیا کردن، فروکروم تولید شده در فواصل زمانی منظم از کوره جمع آوری میشود.
پس ازتولید آلیاژ فروکروم ، فلز مذاب و سرباره به کمک سوراخ تعبیه شده در کوره خارج می‌شوند.
در ادامه فرایند ریخته گری،فروکروم مذاب را منجمد کرده و آن را برای استفاده در فرایندهای بعدی آماده می‌کنند.
دسته بندی انواع فروکروم
1. فروکروم کم کربن،
2. فرو کروم با کربن متوسط
3. فروکروم پرکربن.
عناصر موجود در فرو کرومها بنا به انالیز فرو کروم دارای کروم، کربن، گوگرد، سیلیکون، فسفر و نیتروژن با درصدهای متفاوت می باشد.
فروکروم کم کربن را می‌توان یک ماده آلیاژی که در آن کروم، به عنوان اصلی‌ترین عنصر شناخته شده ایست که در ان بکار می رود و این الیاژ کاربرد بسزایی در صنعت داراست .
خواص و ترکیبات و انالیز مختلف فولادها کاملا مشخص می باشد،لذا با اضافه شدن عناصر آلیاژی به آن‌ها این خواص به شکل چشمگیری بهبود می یابد، نتیجه این تغییرات تولید فولادی است که در برابر خوردگی، سایش مقاوم بوده و دارای سختی بسزایی در تولید الیاژهای مقاوم برای صنایع مختلف می باشند .
کاربردهای فروکروم عبارتند از :
- تولید و ساخت فولادهای ضد زنگ در صنایع مختلف
- کاربرد در صنایع شیمیایی
- تولید فولادهای دما بالا
- استفاده در واحدهای آهنگری
- استفاده در صنعت جوشکاری
- کاربرد در صنعت ریخته‌گری
- استفاده برای تولید و ساخت میله
-
ویژگیهای فروکروم‌ها کم کربن عبارتند از:
تمامی خواص فروکروم کم کربن بهینه است.
- این فروکروم‌ها جایگزین بسیار مناسبی برای کروم فلزی می باشند ، و دارای هزینه های به صرفه‌تری نیز می باشند.
- فروکروم‌های کم کربن دارای کاربرد بسیار زیادی در صنایع فولاد و ریخته‌گری هستند.
فلزاتی که دارای مقدار کربن زیادی هستند،از طریق ذوب سنگ معدن با کک و در کوره‌های الکتریکی تولید می‌شوند.از جمله فروآلیاژهای رایج تولیدشده در این زمینه فروکروم پرکربن می باشد.
کاربرد فروکروم‌های پرکربن :
- تولید فولادهایی با میزان کروم بسیار بالا
- تولید فولادهای ضد زنگ
- ساخت بلبرینگ‌ها و ابزارهای فولادی
- انجام عملیات ریخته گری
- تولید سایر فولادهای آلیاژی
- ساخت فولادهای مهندسی
- اجرای عملیات جوشکاری
فروکروم ها به صورت پودرشده جهت تولید صفحات مقاوم به سایش، ساخت الکترودهای لوله ای و همچنین فولادهای مهندسی استفاده میشود.
نحوه بسته‌بندی کردن این نوع فروآلیاژها نیز خاص و ویژه است.
معمولا فروکروم‌ها را در ظروف استوانه‌ای شکل ۱ تنی، ۲۰۰ کیلویی و ۵۰ کیلویی بسته‌بندی می‌کنند.
موارد مصرف فروکروم
- اصلی‌ترین کاربردی فروکروم در ساخت و تولید فولادهای ضدزنگ می باشد . محتوی و ترکیباتی که در فروکروم‌ها وجود دارند موجب می شود فولاد مقاومت بالایی در برابر خوردگی به خود گیرد . به علاوه افزایش مقاومت فولاد، تاثیر زیادی بر روی ظاهر و زیبایی آن دارد.
- زمانیکه در فولادهای کربنی نیاز به مقدار کروم بالاتری باشد، از فروکروم پر کربن استفاده میشود که نتایج بهتری حاصل می شود.
- یکی دیگر از کاربردهای گردوغبار فروکروم صنایع برنزه سازی چرم، می باشد .
- از فرو کروم برای ساخت فروکروم لیگنو سولفونات هم استفاده میشود.
- فروکروم لیگنو سولفونات یکی از کاربردی‌ترین و مهم‌ترین مواد و ترکیبات اولیه جهت روان تر شدن بتن‌ها جهت استفاده در ساختمانها میشود.
- سرباره‌های فروکروم پایداری بسیار زیاد و قابل توجهی دارند، به دلیل این ویژگی، می‌توانند جهت تولید مواد نسوز و همچنین در راه‌سازی‌های عمرانی تاثیرات به سزایی داشته باشد.
- برای ساخت و تولید قطعات با روش متالورژی پودر، از پودر فروکروم استفاده می‌نمائیم .
- برای تولید چدن نیز از این فروآلیاژ استفاده می شود.فروکروم‌هایی که در ترکیب خود دارای ۶۲ الی ۶۶ درصد کروم و تقریبا ۵ درصد کربن باشند، بهترین و مناسب‌ترین آلیاژها برای تولید چدن خواهند بود .
- در تولید و ساخت فولادهای ریخته‌گری با کروم بالا از فروکروم‌هایی که غنی از نیتروژن باشند استفاده می شود. این فروکروم‌ها ساختار دانه‌ای ریزتری در مقایسه با دیگر آلیاژها دارند. نیتروژن موجود در فروکروم باعث ایجاد دانه‌های ریز می گردد و همین عامل به صورت مستقیم روی افزایش استحکام و مقاومت محصول موثر می باشد.
در هنگام خرید فروکروم به این نکات توجه نمائید .
بیشترین حجم سنگ معدنی کرومیتی که در ایران استخراج میشود از استان‌های سمنان، خراسان، هرمزگان و کرمان می باشد. که معروف‌ترین و فعال‌ترین بخش‌هایی که در این زمینه عبارتند از: عجب شیر، رباط کرمان و ماکو در شمال غربی کشور.
فروکرومی که توسط این کارخانجات تولید و روانه بازار میشود در دسته فروکروم‌های پرکربن است. عمدتا فروکروم تولید شده در ایران، از نوع فروکروم پر کربن است و تولید نوع کم کربن آن در کشور ظرفیت آنچنانی ندارد.
فروکروم کم کربن موجود در بازار داخلی، از دیگر کشورها تامین میشود. بسیاری از شرکت‌ها و برندهای معتبر، نمونه‌های باکیفیت و مرغوب فروکروم کم کربن را از کشورهایی همچون چین، هلند، روسیه و آفریقای جنوبی به ایران وارد می‌نمایند و در دسترس صنعتگران و دیگر مصرف کنندگان قرار می‌دهند، به همین امر موجب شده که فروکروم کم کربن نسبت به دیگر انواع آن در بازار ایران، قیمت بیشتری به خود اختصاص می‌دهد و گران‌تر است.
یکی از مهم‌ترین ایتم در حین خرید محصول ،آنالیز شیمیایی فروکروم مربوطه است. در موارد بسیاری به خریداران توصیه میشود که قبل از ثبت سفارش فروکروم، حتما آنالیز شیمیایی آن را از فروشنده دریافت کنند. این آنالیز شیمیایی اطلاعات مهمی از محصول را در اختیار شما قرار می‌دهد. می‌توان از طریق بررسی کردن محصول، مقدار خلوص آن را تعیین کرد. هرچه میزان کروم به کار رفته در ترکیب کمتر و میزان ناخالصی آن بیشتر باشد می‌توان نتیجه گرفت که این آلیاژ ارزش خرید کمتری دارد. آگاهی از این موارد می‌تواند به شما کمک کند تا محصولی خوب و متناسب با نوع کار خود را خریداری کنید.
رعایت نکات ایمنی در زمان استفاده از فروکروم
فروکروم‌ها دارای ذرات گردوغباری هستند که این ذرات می‌توانند باعث ایجاد انفجار یا احتراق و آتش سوزی گردد. بنابراین به هیچ عنوان در هنگام استفاده از پودر فروکروم شعله آتشی در محیط و فضای اطراف آن وجود نداشته باشد. در هنگام استفاده و به کار گیری از این ماده بهتر است به تجهیزات ایمنی مجهز باشید.
تجهیزات ضد اشتعال به خصوصی وجود دارند که در هنگام دست زدن به این پودر شیمیایی می‌توانید از آن‌ها برای حفظ ایمنی استفاده نمائید. همچنین در اثر قرار گرفتن در معرض فروکروم، احتمال بروز مشکلات بهداشتی افزایش پیدا می‌کند. در صورتی که با فروکروم سروکار دارید و از تجهیزات ایمنی استفاده نمی‌کنید خطراتی در کمین شما خواهد بود که در ادامه به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- تماس این ماده شیمیایی با پوست موجب تحریک پوست شما میشود. در صورت بروز این مشکل ،در ابتدا تمامی نواحی و مناطق پوست خود را که آغشته و آلوده به این ماده شده برای چند دقیقه با آب کاملا شستشو دهید. سعی کنید در کمترین فرصت ممکن با یک پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید. همچنین تمامی لباس‌هایی که در حین عملیات آلوده شده‌اند می‌بایست تعویض شده و قبل از اینکه مجددا از آن‌ها استفاده کنید حتما به خوبی شسته شوند.
- تماس این ماده شیمیایی با چشم یکی از خطرناک‌ترین اتفاقاتی است که می‌تواند موجب قرمزی و تورم شود. حتما در حین کار خود از عینک‌های ایمنی مخصوص استفاده کنید. اگر چنین مشکلی پیش آمد ، در اولین فرصت چشم‌های خود را برای چند دقیقه با آب کاملا شستشو دهید. سپس با یک متخصص چشم مشورت کرده و راه‌های درمانی لازم را طی کنید.
- استنشاق فروکروم می‌تواند در اثرعدم استفاده از تجهیزات ایمنی مشکلات جبران ناپذیری را برای شما به همراه داشته باشد. در صورت استنشاق این ماده امکان دارد دچار سرفه‌های طولانی شده و همچنین درگیر تحریکات خطرناک دستگاه تنفسی گردید. بعد از درگیر شدن با این عامل جهت کاهش علائم، بلافاصله در کمترین زمان ممکن به محیطی باز با هوای آزاد بروید تا از محیط آلوده دور باشید.اگرعلائم شما شدید و غیرقابل کنترل شد حتما از دستگاه‌های تنفس مصنوعی و دستگاه‌های اکسیژن استفاده نمائید تا به شرایط نرمال بازگردید.
- بلعیدن ماده شیمیایی هم می‌تواند یکی دیگر از خطرات کار با آلیاژ فروکروم باشد. بلعیدن تصادفی و ناگهانی این ماده می‌تواند موجب تحریکاتی در دهان گردد. در صورت بروز این مشکل فرد آلوده شده می بایست دهان خود را با آب کافی و تمیز کاملا شستشو دهد. در نهایت همانند دیگر موارد کمک گرفتن و راهنمایی یک متخصص و پزشک می‌تواند عوارض دیگر ناشی از بلعیدن را برای شما به حداقل رسانده و شما را درمان کند.
در صورتی که در تولید محصول استانداردهای لازم رعایت شده باشد و فرد مصرف کننده تمامی نکات ایمنی را حین به کارگیری آن در نظر داشته باشد هیچ مشکلی ایجاد نخواهد شد.
